Baloreak

ERRESPETUA

 Gizartearen kideen arteko bizikidetza osasungarri eta baketsuaren oinarria da. Praktikatzeko, pertsona bakoitzaren funtsezko eskubideen ideia argi bat behar da, horien artean, bizitzeko eskubidea.Ere beste kontzeptuak agertzen dira berarekin

Begirunea, gizalegea, gizabidea edo errespetua norbaiten aurrean adeitasunez eta onginahiez jokatzera bultzatzen gaituen sentimena da. Begirune-ezak zakarkeria  du izena. Begirunea eman eta hartzen dugu: besteen errespetua espero dugu begirunea erakusten dugun moduan. Ez dira begirune eta tolerantzia  nahastu behar, tolerantziak ez duelako mendekotasuna ekartzen baizik eta berdintasuna.

https://www.significados.com/los-5-valores-eticos-mas-importantes-con-ejemplos/

ASKATASUNA

Askatasuna kontzientziaren ahalmena pertsonaaren borondatearen arabera pentsatzeko eta jarduteko da.

Esapideen arabera, askatasunaren estatua esaten dutenen egoera, zirkunstantziak edo baldintzak ezartzen ditu, edo subjektu edo besteen nahiak ezartzen dituena modu koherentean. Beste era batera esanda, zer esan nahi du norbait erabakitzen duen ala ez, zerbait egin nahi duen ala ez erabakitzeko, hura doakoa egiten du, baita bere ekintzen ardura ere, horien ondorioak ulertzen dituen heinean.

Askatasunak aukera ona eskaintzen du ongia eta gaizkia izateko, aukera horri esker soilik teleologiaren kontzeptutik abiatuko lirateke.

Adibideak:

1-Askatasuna bikote bat aukeratzeko.

2.- Haurrak ala ez edukitzea aukeratzeko askatasuna
3.- Espresio askatasuna.

4.- Botoa emateko askatasuna.

ZINTZOTASUNA

Zintzotasuna zintzoa denaren nolakotasuna da, hau da, pentsatzen eta sentitzen dugun moduan aritzea. Kultura askotan estimaturiko bertute da. Zintzotasunarekin egiten duenak adore zuzentasuna, zeinekin guztian jokatzen duenean datorren segurtasuna, bereizgarri izango du errespetatuz gauza guztien gainean zuzentzat eta zeinetan bizi den komunitatean egokituta hartzen diren arauak.

Zintzotasuna (egiara eta itxura egiterik gabeko adierazpenera atxikimendua)zintzotasunaren osagaietako bat da. Pertsona zintzoak ez dio gezurra ez faltsukerietan erortzen da, antzeko jarrera bere balio moralen aurka joango litzatekeenez gero.

                                            

Subjektu bat ohoratzen badute eta bere autoa saldu nahi badu, ibilgailuaren akatsak aitortuko ditu eta ez du gezurra esango bere kilometrajearen gainean. Ordea, ohoratzen ez den egoera bereko pertsona bat saiatuko da, bere gezurrek erosleari eragin ahal izan zizkioten kalteek hari axola izan gabe, diru gehiago lortzeko errealitatea distortsionatzen.

Irudia hain garrantzitsua den eta bere prezioa diruan ordaintzen den munduan, zintzotasuna ez da oso oraingo egin ohi gure motako egunerokoan.

                                     

ELKARKIDETASUNA

Elkarkidetasuna banako baten jarrera sozialak osatzen dituen gizakiaren baldintza da, bada formako sasoiko pertsona bat solidarioa denean gainerakoekin, natura soziala mantentzen duela pertsonalki garatzen den ingurunean. Solidaritateak herrien garapen sustentablera eramaten du, horregatik, funtsezkoa da kausa jakinari eskain diezazkiokeen etekinen alde lana ematea. Garrantzitsua izango da gure izaki maite bat, lagun edo senide, arazoren bat dutenean ematea haietan gure laguntza edo konpainia izan daitezen egoera modu batean hobetzeko ekarpena.

      https://www.youtube.com/watch?v=KDdilw-mujM
                   
                        KOHERENTZIA

Koherentzia jokabide ona mantentzea momentu guztietan da, haren printzipioak dira; familia, bizitza soziala eta bizitza religiosoa, ikasi behar genuena gure bizitza osoan. Balore honekin gure betebeharrak betetzeko gai gara modu eraginkorrean, zintzoak eta arduratsuak  izatea dira daukagun beharrak bizitza honetan, gure erlazio pertsonaletan zintzoak izan behar dugu eta fidagarriak. Gurentzat indartzen duen bide bat da eta zuhurtasuna garatzen du, benetako portaerarekin.

Bi motatako koherentziak daude: 

• KOHERENTZIA LOKALA
• KOHERENTZIA GLOBALA

  

ERANTZUKIZUNA

Erantzukizun ekintzak, erabakiak eta horien ondorioak nork bere gain hartzea, haiek askeak direnean.Erantzunlea,beraz, egiten duenaren aurrean erantzuten duena da. Bi motatakoak izan ahal dira: bata, erantzukizun legala, legez ezartzen denean jokabidearen onarpena edo gaitzespena; gaitzespenaren kasuan zigorrak ezartzen dira. Bestea, erantzukizun morala, bakoitzak bere buruari arauak ipintzen dizkio bere jokabidea bideratzeko.

TOLERANTZIA

Tolerantzia beste pertsona edo taldeen ideia edo ekintzekin ados egon ez arren, hauek errespetatzen datzan jokaera da. Zentzu horretan, tolerantzia giza izaerari dagozkion desberdintasunez aitortzea da ere, kultura aniztasuna edo izateko formak edo jardutea.Horregatik, tolerantzia funtsezko jarrera da gizartean bizitzeko. Pertsona toleranteak iritziak onar ditzake edo jarrera desberdinak daukate.       

     
GIZARTEKOTASUNA

Gizartekoitasuna gizartearen kalitate edo kualitate soziala bilakatzen du, hau da, gizartean bizi ohi dena eta, bestetik, pertsona batzuekiko gustuko duten aurrez emu emankorragoa. Gizaki oro gizabanakoa da, baina gizartekoa ere. Balore hau adiskidetasunatik eta bekadunatik etortzen da  eta lan-harremetan,familiko harremenetan eta auzo harremenetan ikas daiteke. Gizartekoitasunaren trebetasunak lehen hezkuntzako urteetan lortzen dira. Oso adibide on bat; haurrak modu naturalean nola lan dezaketen gizartekoitasuna adizkideak eginez. 

linkak: 

• BIDEOA

LEIALTASUNA

Leialtasuna balioa da, traidorea dena bakarrik geratzen da eta. Leial izan behar dugu lagundu diguten haiekin. leiala denaren nolakotasuna da, betebehar pertsona bati, talde bati edo izate bati sor diogu. Leialtasuna da pertsona batenganantz, animalia batenganantz, pertsonetako, entitateetako, antolaketetako eta barne berezko printzipioetakoak, ideietako eta pentsatzeko formetako talderantz, ezaugarri gizakiaren eta errespetu-sentimendua gogoratzen duen eta gainerakoetaranzko fideltasuna izan daitekeena. Bertute honek egoera axola izanik gabe portaera larria nahasten du, barne aurkako zirkunstantzietan da pertsonengako leialtasunaren balio gehiago bereiz daitekeenean.

 Eskuzabaltasuna

Eskuzabaltasuna da datorren kontzeptu eskuzabaltasun-a latineko eta emateko eta partekatzeko inklinaziora kontatzen duena berezko interesaren edo erabilgarritasunaren gainean. Bertutea eta altruismoarekin, karitatearekin eta filantropiarekin lot daitekeen balio positiboa dira.

Pertsona eskuzabalak gutxiago zorioneko beste batzuekin duen hura banatzea pentsatzen du. Bere jokaera oinarritzen da lagun hurkoaren beharrak aitortzen eta haiek bere aukeren neurrian asetzen saiatzen. Adibidez: jatetxe batean afaltzen duen pertsonak du eskuzabala izateko eta eskupeko garrantzitsua arduratu zen zerbitzariari uzteko aukera.